Demir Bilgin
Bana, Suriye konusunda, sık
sık sorulan
sorudur: Suriye’yi, gerçekten,
Alevi Esad ailesi mi yönetiyor? Bu
konu ve Suriye üzerinde çok yazdım. Bazen yazdıklarım okunmuyor, bazen de ”sansüre”
uğruyor. Herşeye rağmen, Antakya’dan, Ali Emin İleri’nin sorusuna,
tekrar da olsa cevap vermek istiyorum. Hayır, Suriye’de Esad ailesi yönetimi hiç bir zaman olmadı. Sembol Esad dışında, ne Baas Partisi,
ne Suriye Arap Cumhuriyeti’nin yöneticileri ne de Suriye ekonomisi, Alevilikle,
Alevi yönetimiyle bir ilgisi yoktur.
Suriye’yi, emperyalizme, siyonizme karşı,
yıllardır, muazzam bir mukavamet
gösteren tüm Suriyeliler yönetmektedir. Suriye’yi, yurtsever değerleri ile büyüyen,
devrimci, laik Suriyeliler yönetmektedir. Bu mu, şudur:
Bir: Baas partisi; 1943 yılında kuruluyor. Baas,
Arapça anlamı ile, ”diriliş, yeniden doğuş” oluyor. Partinin kuruyucuları bir hiristiyan (Mişel
Aflak) bir sunni (Selahaddin al-Bitar) ’dir. Baas partisinin teorisyeni,
hiristiyan Mişel Aflak’tır. Partinin din konusunda temel ilkesi, şeriata hayır,
Laik Suriye’dir.
İki: Baas
partisi, Esad’dan önce, 1963’te iktidara geldi. Fikir ayrılıkları
yüzünden, parti ülkede tam birleştirici
ve istikrarı sağlamada yeterli olmadı. Bu politik istikrarsızlık ortamında, 1970’te, Alevi Hafız
Esad iktidarı
devr-alıyor. Hafız Esad dönemiyle
birlikte, Suriye ilk kez Süküneti yaşıyor.
Sükünet, Alevileri, aileyi, devlet yönetimine yerleştirmekle
sağlanmadı. Sükünet, taifi bir hatla değil, yurtsever tüm Suriyelilerin değerlerine
sadık kalarak sağlandı.
Üç: 1970’te Hafız Esad, Suriye’de
sembol oldu. Her ülkede, böylesi isimlerle belirginleşmiş semboller olur. Örnek
olsun : Küba, Fidel Castro / Raul Kastro. Mısır: Cemal Abdülnasır. Kuzey Kore:
Kim il Sung. Irak Kürdistanı: Barzani…
Sembol Hafız Esad ölünce, ”sembol” Beşşar Esad yönetimi alıyor ama devletin yönetim konusunda,” sembollik” dışında, Alevilikle, Alevi
yönetimi ile bir ilgisi yoktur. Suriye’de böyle bir şey de olmadı.
Her ülke belirli isimlerle somutlaşır: Örnek olsun, Molla
Muistafa Barzani var…Kürdistan Yönetim Başkanı Mesud Barzani var. Başbakan, Neçirvan
Barzani var. Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi ”şansölyesi”, Mesrur Barzani
var… Alevi Esad, bu bağlamda, tam alevi olmamış demektir.
Dört: Baas Partisi Sekreterleri, hem
Hafız Esad, hem de Beşşar Esad döneminde sunnidir. Baas partisinin üyelerine
bakınız, çoğunluğu Alevi değildir.
Beş: Suriye ordusuna bakalım,
sunnidir. Eski Suriye Savunma Bakanı: Davud Rajibi, hiristiyandır. Şu anki
Silahlı Kuvvetler Komutan Yardımcısı ve Korgeneral Fahd Jasim: Sunnidir. Suriye
başbakanı Wael Nader al-Halqi: Sunnidir. Suriye Dışişleri Bakanı, Walid al-Muallim:
Sunnidir…
Altı: Suriye ekonomisi, büyük ticaret
kurumlarında sunniler ve hiristiyanlar hakimdir.
Yedi: Suriye’de, dinsel olarak, Aleviler dışında, herkesin tapınağı
vardır. Kilisesi ve
camisi vardır. Ama, Suriye’de,
Alevilerin ”cemevleri” yoktur!
”Suriye’yi Esad
ailesi mi yönetiyor?”
soruna kısaca cevabım budur.
Sonuç: Suriye’yi, Aleviler yönetmiyor
ve hiç bir zaman da yönetmediler. Suriye’de Aleviler, 1922 Fransız işgali
döneminde en ağır ayrıma uğradılar. Katledildir. Böylesi bir soykırım tarihi
ile, yıllar sonra (1943) bir hiristiyan
ve bir de sunni, Baas Partisini kurup, hem Alevileri, hem de ülkede
sömürgecilik altında bulunan tüm halkları birleştirdi. Bu bağlamda, Suriye’de
en ”yetim” olan aleviler oluyor.
Suriye’yi, laik
anti-emperyalist / anti-siyonist yurtsever bir halk yönetiyor. Suriye’de
böylesi bir damar olmasaydı,
İsa öncesi, 2500 yıllık Suriye olmazdı…
Sorun için, tekrar, teşekkürler Ali Emin İleri. Cevabımı geniş yığınlara da ulaştırırsan
sevinirim.
.JPG)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder